Pas viteve të rënies së numrit të vaksinimit kundër fruthit, rastet e kësaj sëmundjeje në vitin 2022 janë rritur me 18%, dhe vdekjet janë rritur me 43% globalisht (krahasuar me 2021). Kjo e çon numrin e vlerësuar të rasteve të fruthit në 9 milionë dhe vdekjet në 136 000 – kryesisht në mesin e fëmijëve – sipas një raporti të ri nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) dhe Qendrat e SHBA për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC).
Fruthi vazhdon të përbëjë një kërcënim të pamëshirshëm në rritje për fëmijët. Në vitin 2022, 37 vende përjetuan shpërthime të mëdha ose shkatërruese të fruthit krahasuar me 22 vende në vitin 2021. Nga vendet që përjetuan shpërthime, 28 ishin në Rajonin e OBSH-së për Afrikën, gjashtë në Mesdheun Lindor, dy në Azinë Juglindore dhe një në rajonin evropian.
“Rritja e shpërthimeve dhe vdekjeve të fruthit është tronditëse, por për fat të keq, jo e papritur duke pasur parasysh uljen e shkallës së vaksinimit që kemi parë në vitet e fundit”, tha John Vertefeuille, drejtor i Divizionit Global të Imunizimit të CDC. “Rastet e fruthit kudo përbëjnë rrezik për të gjitha vendet dhe komunitetet ku njerëzit janë të pavaksinuar. Përpjekjet urgjente dhe të synuara janë kritike për të parandaluar sëmundjen e fruthit dhe vdekjet.”
Fruthi është i parandalueshëm me dy doza të vaksinës kundër fruthit. Ndërsa një rritje modeste në mbulimin global të vaksinimit ndodhi në vitin 2022 nga viti 2021, kishte ende 33 milionë fëmijë që humbën një dozë të vaksinës së fruthit: gati 22 milionë humbën dozën e parë dhe 11 milionë të tjerë humbën dozën e dytë. Shkalla globale e mbulimit të vaksinës së dozës së parë, në 83%, dhe dozës së dytë, në 74%, ishte ende nën mbulimin 95% me dy doza që janë të nevojshme për të mbrojtur komunitetet nga shpërthimet.
Vendet me të ardhura të ulëta, ku rreziku i vdekjes nga fruthi është më i lartë, vazhdojnë të kenë shkallën më të ulët të vaksinimit me vetëm 66%; një normë që nuk tregon fare rikuperim. Nga 22 milionë fëmijë që humbën dozën e parë të vaksinës kundër fruthit në vitin 2022, mbi gjysma jetojnë në vetëm 10 vende: Angola, Brazili, Republika Demokratike e Kongos, Etiopia, India, Indonezia, Madagaskari, Nigeria, Pakistani dhe Filipinet.
“Mungesa e rikuperimit në mbulimin e vaksinave të fruthit në vendet me të ardhura të ulëta pas pandemisë është një kambanë alarmi për veprim. Fruthi quhet virusi i pabarazisë për arsye të mirë. Është sëmundja që do të gjejë dhe do të sulmojë ata që nuk janë të mbrojtur ” , tha Kate O’Brien, Drejtoresha e OBSH-së për imunitetin dhe vaksinën. “Fëmijët kudo ku janë kanë të drejtë të mbrohen nga vaksina shpëtimtare e fruthit, pavarësisht se ku jetojnë.”
CDC dhe OBSH u bëjnë thirrje vendeve që të gjejnë dhe të vaksinojnë të gjithë fëmijët kundër fruthit dhe sëmundjeve të tjera të parandalueshme me vaksina dhe inkurajojnë palët e interesuara globale që të ndihmojnë vendet që të vaksinojnë komunitetet e tyre më të cenueshme. Përveç kësaj, për të ndihmuar në parandalimin e shpërthimeve, të gjithë partnerët globalë të shëndetit në nivel global, rajonal, kombëtar dhe lokal duhet të investojnë në sisteme të fuqishme mbikëqyrjeje dhe kapacitete të reagimit ndaj shpërthimeve për të zbuluar dhe reaguar me shpejtësi ndaj shpërthimeve.